Raport i komisionit ndërpartiak për ndjekjen e politikave të emigracionit
Me tekstin e mëposhtëm kanë rënë dakort të gjtha partitë parlamentare, përveç KE, e cila ka paraqitur propozimet e saj.
Raporti ka mbushur pothuajse një vit, por nuk është publikuar ende në mënyrë elektronike.
Vlerësimi i politikave të deritanishme, i rezultateve të kësaj politike. Konstatimi i problemeve, në masa praktike dhe iniciativa ligjvënëse. Propozime të komisionit.
Këtu e shumë shekuj njerëzit largohen nga atdheu i tyre në vende të tjera. Ose duke braktisur atdheun për shkak të luftërave, ose të ndjekur nga regjimet totalitare, ose edhe të detyruar nga varfëria, papunësia dhe gjendja e vështirë ekonomike. Konkluzioni është se njerëzit emigrojnë pasi e kanë të pamundur që të jetojnë si njerëz atje ku lindën dhe u rritën.
Përherë vendet eksportuese të emigrantëve duken të lehtësuara nga alrgimi i njerëzve të padëshiruar, apo i një popullsie të tepërt, ndërkohë që vendet pritëse të valëve të emigracionit ndihen të befasuara nga ardhja e emigrantëve, ose edhe të kërcënuara në nivelin ku ardhja e emigrantëve është e padëshirueshme dhe e rrezikshme për tolerancën e tyre.
Përherë vendet pritëse të emigrantëve, normalisht vendet e zhvilluara ekonomikisht, detyrohen dhe e ndryshojnë politikën për emigracionin, në mënyrë që të planifikojnë dhe të përballojnë këtë fenomen.
Në boshtin e të gjithavepolitkave për emigracionin duhet që të jetë njeriu dhe të drejtat e njeriut, si vlera të përbotshme dhe të përhershme dhe si fitore kundrejt dogmave autarkike, por edhe paragjykimeve fetare.
Në të gjitha rastet, të drejtat njerëzore duhet të jenë të respektuaranë ndryshueshmërinë e tyre, duke pasur për bazë vlerat e barazisë, gjithmonë brenda një kuadri të repektit të rendit publik e ligjeve të vendit pritës. Kushtetuta e Greqisë, përcakton qartë se çdo qytetar, i cili gjendet në Greqi ka të njëjtat të drejta me qytetarët grekë.
Shumë vende të zhvilluara (SHBA, Gjermania, etj) ua dedikojnë zhvillimin dhe prosperitetin e tyre, në njëfarë mase edhe zbatimit të politikave të qarta në lidhje me emigracioni.
Greqia ishte një vend “eksporti” emigrantësh. Pa e dashur, pa e kërkuar, befasisht dhe pa e planifikuar në villimet e viteve 1990 u shndërrua në një vend pritës të valëve të emigracionit. Ishte një rrufe në qiell të kthjellët, e cila vuri në provë durimin dhe elasticitetin e shoqërisë greke, në një kohë kur Greqia po përpiqej që të përmbushte kriteret e integrimit të ONE dhe në Eurozonë në vitin 1999.
Greqia u gjend brenda një kohe shumë të shkurtër që të kishte një numër shumë të madh shtetasish të huaj, e cila në përqindje me numrin e përgjithshëm të popullsisë, ishte më e artë se nga i çdo vendi tjetër..
Shteti ishte i papërgatitur që të priste e të administonte valët e emigrantëve, të cilët në shumicën e tyre ishin klandestinë. E pambrojtur ligjërisht dhe e epshme në kufij, kryesisht për shkak të sipërfaqes së madhe kufitare, tokësore apo edhe detare me vendet nga të cilat vinin emigrantët.
Shoqëria ishte edhe ajo akoma edhe më e papërgatitur dhe jo e gatshme që të pranojë në krah të saj grupet e emigrantëve, të cilët kërkonin strehë, siguri, punë.
U shfaqën fenomenet e shfrytëzimit të nevojave që kishin emigrantët nga njëra anë dhe fenomenet e ksenofobisë nga ana tjetër. Valët e emigrantëve për disa vendas ishin dhuratë e rënë nga qielli dhe bekim, ndërsa për disa të tjerë ishin mallkim.
Gjithsesi është pozitiv fakti që relativisht shpejt shteti fitoi dhe krijoi një kuadër ligjor të legalizimit të emigrantëve në vitin 1997, si hapin e parë dhe të krijimit të një politike të qartë të emigracionit në vitin 2001. Pasuan edhe ndërhyrje të tjera ligjore: Ligji 3386/2005 (me 47 qarkore për zbatimin e tij dhe 24 vendime ministrore) dhe ligji 3536/2007. e rëndësishme është se Greqia merr pjesë në zbatimin e programeve ndërshtetërore, por edhe ndërmerr iniciativa, të cilat adaptohen edhe nga ortakët e saj në Europë. Është e mirë që politikat për emigracionin nuk përbëjnë shkak për konflikte politike.
Shoqëria, pas shumë kundërshtive, lëvizjeve dhe shfaqjeve të ksenofobisë, pasigurisë, të cilat rrallë herë kapin kufijtë e racizmit, bashkëjetoi me fenomenin e emigracionit, qoftë edhe me disa plagë të vogla.
Greqia është kufiri i fundit tokësor i BE. Është vendi anëtar i BE që është komshi e drejtpërdrejtë me vendet prej nga vijnë emigrantët, qoftë për të ndenjur përgjithmonë, qoftë edhe tranzit.
Natyrisht që është edhe një kosto e madhe ekonomike për Greqinë ruajtja e kufijve. Për këtë arsye këtu e shumë vjet është kërkuar kontributi i BE, në përballimin e kësaj kostoje, e cila synon në motivin që politikat e përbashkëta europiane përballohet edhe me burime të përbashkëta financiare.
Lind nevoja edhe për diçka tjetër, d.m.th, për një politikë të përbashkët europiane, strategji dhe veprim për fenomenin e emigracionit (klandestin) dhe përballimin e tij. Duke respektuar të drejtat e njeriut, diversitetin dhe vlerat e barazisë qytetare. Me synim integrimin socilal dhe jo asimilimin, brenda një kuadri të respektimit të rendit publik e ligjor grek.
Pas pak vitesh, të gjitha këto do të jenë e kaluar, në rast se nënshtetësia greke u jepet me mirëpuptim të gjithëve atyre që e dëshirojnë dhe që përmbushin kushtet. Emigrantët janë bashkëqytetarët tanë.
Paralelisht, veç Rumanisë dhe Bullgarisë që janë anëtare tashmë të BE, në një kohë të ardhme do të përfshihen në të edhe vende të Ballkanit Perëndimor, në radhë të parë Shqipëria, e cila është në vendin e parë të vendeve importuese të emigrantëve.
Masat që herë herë janë marrë nga qeveritë, vlerësohen si hapa në drejtimin e legalizimit të emigrantëve të huaj në bazë të kushteve, jo gjithmonë elastike dhe shpesh herë ndaluese.
Problemi i emigracionit është një tregues, i cili i tejkalon mundësitë e një vendi. Është pozitiv fakti që BE e përballon roblemin e emigracionit si të sajin dhe jo si problem të veçantë të shteteve anëtare të saj.
Është gjithashtu pozitiv, fakti që BE ndërmerr masa ligjore, sikundër janë udhëzimet për emigrantët që kanë një kohë të gjatë qëndrimi në Greqi, bashkimin familjar dhe trafikimin e qenieve njerëzore. Gjithsesi politikat e deritanishme europiane janë të mangëta, mbrojtëse dhe më pak integruese, me rezultate mesatare, për shkak të mungesës së koordinimit dhe të nxitjes së praktikave dhe të veprimeve kolegjiale të Europës.
Vlerësime:
Masat që qeveritë kanë marrë në dhjetë vitet e fundit vlerësohen dhe gjykohen në varësi të rezultateve.
Është pozitiv fakti që mbi 500.000 emigrantë janë të ligjshëm, megjithëse ende nuk dihet saktë numri i emigrantëve të ligjshëm dhe i atyre klandestinë. Kanë ndonjë punë, të varur, ose të vetëpunësuar, janë të siguruar nga ana shëndetësore, në shumë raste kanë banesa të tyret, i dërgojnë fëmijtë e tyre në shkolla të niveleve të larta, bashkohen si familje, jetojnë krahas dhe së bashku me grekët, me hapa të ngadaltë, por të qëndrueshëm.
Është pozitiv fakti që kujdesi mjekësor u ofrohet të gjithëve dhe në shumë raste duke mos marrë parasysh statusin e emigrantëve klandestinë. Është pozitiv fakti që minoritarët nga Shqipëria dhe homogjenët e tjerë do të përfitojnë nënshtetësinë greke, me provime të veçanta në çdo rast.
Gjithashtu është po aq pozitiv fakti që shtetasit e huaj, emigrantët, që i përmbushin kushtet dhe që e dëshirojnë do të mundet të bëjnë pasaportizimin në zonat ku banojnë.
Po aq pozitiv është edhe fakti që shoqëria greke, përgjithësisht, pas disa luhatjeve dhe kundërshtive të karakterit ksenofobik e tracist që u kultivua edhe me qëndrimet negative të shumë të huajve, pranoi më së fundi bashkëjetesën.
Gjithashtu pozitiv është edhe fakti që apologjia e deritanishme e kontributit të emigrantëve në zhvillimin ekonomik të vendit është pozitiv.
Por është negativ fakti që disa qindra mijëra shtetas të huaj që jetojnë në Greqi nuk janë legalizuar, qoftë për shkak se kushtet për legalizim ishin tepër të ashpra, ose edhe për faktin se shumë emigrantë nuk e pranuan legalizimin për arsyet e tyre.
Të jetuarit dhe të qëndruarit e emigrantëve në një status ilegal në Greq, bën të mundshëm shtypjen dhe shfrytëzimin e tyre, por shpesh herë edhe negativë për ligjin e rendin në Greqi, sikundër edhe për shoqërinë greke.
Paralelisht procedura e integrimit të tyre është pothuajse e pamundur. Ndërkohë që edhe të drejtat e qytetarëve në jetesen e sigurtë, që Shteti duhet të garantojë, kërcënohen ose ekziston frika e kërcënimit nga individë apo grupime, pa idenditet dhe që nuk kontrollohen nga shërbimet e shtetit.
Është negativ fakti që, megjithë masat e marra në këto dhjetë vitet e fundit, fenomeni i hyrjes klandestine në emigrantëve, megjithëse nuk po lulëzon, vazhdon të ekzistojë. Pothuajse përditë, numrit të madh të emigrantëve të palegalizuar u shtohen disa qindra mijëra të tjerë.
Kështu, shteti dhe shoqëria greke, në vend që të përqëndrojnë vëmendjen e tyre në integrimin social të emigrantëve të ligjshëm, detyrohet të përballojë edhe problemin e hyrjeve të vazhdueshme në territorin e saj të klandestinëve të rinj.
Gjithsesi është pozitiv fakti që BE dhe jo vetëm ka filluar të përballojë me seriozitet problemin e emigracionit, duke nxjerrë udhëzime dhe duke krijuar një politikë unike për emigracionin.
Por është negative fakti që Komuniteti Ndërkombëtar nuk ndërmerr masa, të cilat do të kufizonin në mënyrë drastike, hyrjen e paligjshme. Masa, të cilat do të kontribuonin zhvillimin dhe prosperitetin e vendeve të vendeve që dërgojnë emigrantë drej vendeve të zhvilluara.
Pyetje
Propozimet e Komisionit Ndërpartiak “Për ndjekjen e një politike të emigracionit” duhet t’u përgjigjen disa pyetjeve si:
a- Çfarë do të bëhet me shtetasit e huaj. Të cilët këtu e shumë vite gjenden në Greqi, por që për njërën apo tjetrën arsye nuk janë legalizuar.
b- Çfarë do të bëhet me emigrantët klandestinë, të cilët kanë hyrë ndërkohë ose që vazhdojnë të hyjnë në territorin e Greqisë? Dhe, veçanërisht çfarë do të bëhet me ata emigrantë klandestinë, deportimi i të cilëve është i pamundur?
Për të dyja këto kategori do të ketë edhe një shans tjetër të dytë për legalizim? Do të legalizohen apo do të ndiqen me masa policore?
c- Greqia do të ngrerë mure përballë emigracionit klandestin me cilëndokosto që kjo do të sjellë? Apo do të këmbëngulë për një kontribut më të madh të BE për ruajtjen e kufijve të jashtëm të Europës, që janë kufijtë e brendshëm të Greqisë, në këtë rast?
d- A do t’u jepen në realitet emigrantëve të huaj të njëjtat të drejta që gëzojnë shtetasit grekë, sipas Kushtetutës dhe ligjeve? Apo shtetasit e huaj do të trajtohen si trup i huaj, potencialisht ilegalë?
e- Do të nxitet përfitimi i marrjes së nënshtetësisë greke nga ana e emigrantëve që plotësojnë kushtet?
f- Do të luftohet fenomeni i punës së padeklaruar (punës së zezë) të emigrantëve, në mënyrë që të lehtësohet legalizimi i tyre dhe të garantohen të drejtat e tyre në siguracionet shoqërore dhe në punë?
g- Emigracioni do të trajtohet me masa mbrojtëse dhe si çështje politike, ose qoftë edhe si çështje e mprehtë morale dhe e rendit publik, në nivelin që nevojitet dhe që mbrohen t drejtat e njeriut ( nenet 2, paragrafi 1 dhe neni 5 paragrafi 2 i Kushtetutës), e cila parashikohet për cilindo person i cili gjendet në Greqi, pa dallim kombësie, race, feje, gjuhe, apo bindjesh politike.
h- Emigracioni do të trajtohet si mallkim, apo si sfidë dhe shans për përfitime të vendit pritës, ashtu edhe të vendit që “dërgon” emigrantë. Është problem apo shans, në rast se administimi ndërkombëtar është i drejtë?
i- Si do të garantohet krijimi i ligjeve dhe në radhë të parë i politikave të emigracionitpa u marrë parasysh gjendja në lidhje me politikat e përbashkëta europiane, të cilat burojnë nga pjesëmarrja e Greqisë në organizmat ndërkombëtare dhe që kanë të bëjnë me luftën kundër terrorizmit?
j- Çfarë do të ndodhë me brezin e dytë të emigrantëve, me fëmijtë që lindin dhe arsimohen në Greqi dhe që me mbushjen e moshës madhore përfshihen në kategorinë e emigrantëve të paligjshëm?
Propozime
a- Komuniteti Ndërkombëtar, në mënyrë të koordinuar dhe me planifikim të mirë ka për detyrë që përkujdeset për kufizimin, deri në zhdukjen e shkaqeve që krijojnë emigracionin, kryesisht nga Afrika e Azia. Pra, do të ndihmojë në zhvillimin dhe demokratizimin e menjëhershëm. Kjo do të përbëjë jo vetëm një masë kontrolli të valës së emigracionit, por edhe të demkratizimit të brendshëm, si edhe të zhvillimit e ka për detyrë, jo vetëm si masë kontrolli të emigracionit dhe valëve të emigrantëve klandestinë që hyjnë në territorin e saj, por edhe për shkak të udhëzimeve, traktateve të ndryshme të nxjerra nga BE.
Veçanërisht BE ka për detyrë që të koordinojë politikat dhe strategjitë për emigracionin, në kuadrin e kontrollit, integrimit social të emigrantëve dhe të respektimit tëtë drejtave të njeriut. Përllogaritet se në Europë aktualisht qarkullojnë 5 milionë emigrantë të huaj klandestinë dhe pa dokumenta legalizimi.
b- Shoqëria greke ka për detyrë të demostrojë se lufton kundër racizmit, ksenofobisë e dhunës policore, të respektojë të drejtat e njeriut të çdo personi që jeton në territorin grek. Gjithashtu këtu përfshihen edhe të drejtat përsa u takon kushteve të punësimit, sigurimeve shoqërore, shërbimeve shëndetësore dhe publike. Emigranti nuk duhet të shihet si i leverdisshëm, kur ofron lirë krahun e tij të punës, e as si mallkim kur kërkon të njëjtat kushte e të drejta me punëtorët vendas, por si një qytetar me të drejta të barabarta. Është e padrejtë trajtimi si “peng” apo abuzimi mbi të nga ana e punëdhënësit. Prandaj, përcaktimi “ refugjat” propozohet të zëvëndësohet me terma si “ emigrantë të regjistruar ose të paregjistruar”.
Greqia duhet të vlerësojë faktin se të huajt mbulojnë 115000 vende pune, të cilat sipas të gjitha gjasave nuk do të mbuloheshin kurrë nga punëtorët grekë, ndryshe papunësia në Greqi do të arrinte shifrën zero. Njëkohësisht duhet të kristalizohet një politikë emigracioni, e cila do të organizojë kushtet e emigracionit, duke pasur parasysh se ky fenomen nuk do të ndalojë në vijim, por ndoshta do të ndryshojë vetëm burimi i ardhjes së emigrantëve e nga ana tjetër emigrantët aktualë nuk do të qëndrojnë gjithnjë këtu.
Shoqëria greke e ka për detyrë të kurajojë e të mbështesë përpjekjet e vendeve të tjera ballkanike për të hyrë në Bashkimin Evropian. Me këtë integrim, veçanërishgt të Shqipërisë, burimit më të vjetër e më kryesor të hyrjes së emigrantëve në Greqi- emigracioni do të ndryshojë pamje dhe gjendja do të qetësohet e stabilizohet.
Shteti grek ka për detyrë që të ruajë të blinduara kufijtë e saj, me një përgjegjësi të rritur për nga vetë fakti që kufijtë e saj përbëjnë edhe kufijtë e jashtëm të BE të gjithë shtetasit e huaj që u gjendën apo gjenden këtu (në Greqi) duhet të nihmohen që të legalizohen, pa iu vënë kushte paraprake, siç janë numri i lartë i ensimave dhe paravolave, viza e hyrjes, apo burokracira të tjera.
Shmangia e punës së zezë është detyrë e shtetit, e cila ka të bëjësi me punëtorët e huaj, ashtu edhe me ata grekë. Dhe puna e zezë nuk duhet të rëndojë mbi shpatullat e emigrantëve.
Për këtë arsye propozohet:
Dhënia e lejes së qëndrimit dhe të punës për emigrantët e brezit të dytë, pa asnjë kusht
Qëndrimi pa kushte në Greqi, për të gjithë ata që mbushin moshën 65 vjeç dhe që mbulohen nga fëmijtë e tyre.
Lëshimi i çertifikatave të ndryshme (të lindjes) për të gjithë fëmijtë e lindur në Greqi.
Mundësia e ndryshimt të profesionit, apo edhe lëvizja e lirë e emigrantëve.
Paralelisht propozohet:
Dhënia e mundësisë dhe e shanseve për të përfituar nga të gjitha shërbimet (shëndetësore, arsomore, profesionale, administratës publike) ashtu sikundër ato vlejnë edhe për grekët.
Mundësia e ushtrimit të lirë të besimeve të tyre fetare, në vende të përshtatshme.
Mësime teologjie, veç mësimit të fesë ortodokse nëpër shkolla, edhe për të huajt, por edhe për grekët.
Mësimi i gjuhës amtare të emigrantëve të huaj, gjithmonë në bazë të marrëveshjeve dypalëshe.
Dhënia e të drejtës së votës, në zgjedhjet lokale, për të gjithë ata emigrantë të huaj që kanë mbushur pesë vjet qëndrimi të ligjshëm në Greqi.
Lehtësimi i kushteve për bashkimin familjar
Krijimi i kushteve të përshtatshme për ata emigrantë që kanë një kohë të gjatë qëndrimi në Greqi, apo edhe ata që do të përfitojnë nënshtetësinë greke, pa i rënduar me paravola ato masa të tjera financiare.
Kërkimi i njohjes së mjaftueshme të gjuhës, historisë dhe kulturës greke.
Përgjigjet e shpejta në lidhje me kërkesat për dhënien e nënshtetësisë, pa i rënduar emigrantët me kërkesa e kushte absurde.
Për këtë kategori duhet të ketë kërkesa më të kufizuara e më të pakta, sidomos për fëmijtë e lindur në Greqi.
Cikli i legalizimit me ligjin e fundit duhet që të mbyllet sa më shpejt.
Të bëhet analiza e përfundimeve. Të ketë të dhëna të sakta dhe të besueshme.
Më së fundi, meqënëse është e sigurtë se fenomeni i emigracionit, nuk do të zhduket e as do të pakësohet brenda një kohe të shkurtër dhe Komuniteti Ndërkombëtar e ai Europian do të merren gjatë me të, propozohet shndërrimi i Komisionit ndërpartiak të Parlamentit grek për ndjekjen e politikave të emigracionit, në një organ permanent.
Me tekstin e mëposhtëm kanë rënë dakort të gjtha partitë parlamentare, përveç KE, e cila ka paraqitur propozimet e saj.
Raporti ka mbushur pothuajse një vit, por nuk është publikuar ende në mënyrë elektronike.
Vlerësimi i politikave të deritanishme, i rezultateve të kësaj politike. Konstatimi i problemeve, në masa praktike dhe iniciativa ligjvënëse. Propozime të komisionit.
Këtu e shumë shekuj njerëzit largohen nga atdheu i tyre në vende të tjera. Ose duke braktisur atdheun për shkak të luftërave, ose të ndjekur nga regjimet totalitare, ose edhe të detyruar nga varfëria, papunësia dhe gjendja e vështirë ekonomike. Konkluzioni është se njerëzit emigrojnë pasi e kanë të pamundur që të jetojnë si njerëz atje ku lindën dhe u rritën.
Përherë vendet eksportuese të emigrantëve duken të lehtësuara nga alrgimi i njerëzve të padëshiruar, apo i një popullsie të tepërt, ndërkohë që vendet pritëse të valëve të emigracionit ndihen të befasuara nga ardhja e emigrantëve, ose edhe të kërcënuara në nivelin ku ardhja e emigrantëve është e padëshirueshme dhe e rrezikshme për tolerancën e tyre.
Përherë vendet pritëse të emigrantëve, normalisht vendet e zhvilluara ekonomikisht, detyrohen dhe e ndryshojnë politikën për emigracionin, në mënyrë që të planifikojnë dhe të përballojnë këtë fenomen.
Në boshtin e të gjithavepolitkave për emigracionin duhet që të jetë njeriu dhe të drejtat e njeriut, si vlera të përbotshme dhe të përhershme dhe si fitore kundrejt dogmave autarkike, por edhe paragjykimeve fetare.
Në të gjitha rastet, të drejtat njerëzore duhet të jenë të respektuaranë ndryshueshmërinë e tyre, duke pasur për bazë vlerat e barazisë, gjithmonë brenda një kuadri të repektit të rendit publik e ligjeve të vendit pritës. Kushtetuta e Greqisë, përcakton qartë se çdo qytetar, i cili gjendet në Greqi ka të njëjtat të drejta me qytetarët grekë.
Shumë vende të zhvilluara (SHBA, Gjermania, etj) ua dedikojnë zhvillimin dhe prosperitetin e tyre, në njëfarë mase edhe zbatimit të politikave të qarta në lidhje me emigracioni.
Greqia ishte një vend “eksporti” emigrantësh. Pa e dashur, pa e kërkuar, befasisht dhe pa e planifikuar në villimet e viteve 1990 u shndërrua në një vend pritës të valëve të emigracionit. Ishte një rrufe në qiell të kthjellët, e cila vuri në provë durimin dhe elasticitetin e shoqërisë greke, në një kohë kur Greqia po përpiqej që të përmbushte kriteret e integrimit të ONE dhe në Eurozonë në vitin 1999.
Greqia u gjend brenda një kohe shumë të shkurtër që të kishte një numër shumë të madh shtetasish të huaj, e cila në përqindje me numrin e përgjithshëm të popullsisë, ishte më e artë se nga i çdo vendi tjetër..
Shteti ishte i papërgatitur që të priste e të administonte valët e emigrantëve, të cilët në shumicën e tyre ishin klandestinë. E pambrojtur ligjërisht dhe e epshme në kufij, kryesisht për shkak të sipërfaqes së madhe kufitare, tokësore apo edhe detare me vendet nga të cilat vinin emigrantët.
Shoqëria ishte edhe ajo akoma edhe më e papërgatitur dhe jo e gatshme që të pranojë në krah të saj grupet e emigrantëve, të cilët kërkonin strehë, siguri, punë.
U shfaqën fenomenet e shfrytëzimit të nevojave që kishin emigrantët nga njëra anë dhe fenomenet e ksenofobisë nga ana tjetër. Valët e emigrantëve për disa vendas ishin dhuratë e rënë nga qielli dhe bekim, ndërsa për disa të tjerë ishin mallkim.
Gjithsesi është pozitiv fakti që relativisht shpejt shteti fitoi dhe krijoi një kuadër ligjor të legalizimit të emigrantëve në vitin 1997, si hapin e parë dhe të krijimit të një politike të qartë të emigracionit në vitin 2001. Pasuan edhe ndërhyrje të tjera ligjore: Ligji 3386/2005 (me 47 qarkore për zbatimin e tij dhe 24 vendime ministrore) dhe ligji 3536/2007. e rëndësishme është se Greqia merr pjesë në zbatimin e programeve ndërshtetërore, por edhe ndërmerr iniciativa, të cilat adaptohen edhe nga ortakët e saj në Europë. Është e mirë që politikat për emigracionin nuk përbëjnë shkak për konflikte politike.
Shoqëria, pas shumë kundërshtive, lëvizjeve dhe shfaqjeve të ksenofobisë, pasigurisë, të cilat rrallë herë kapin kufijtë e racizmit, bashkëjetoi me fenomenin e emigracionit, qoftë edhe me disa plagë të vogla.
Greqia është kufiri i fundit tokësor i BE. Është vendi anëtar i BE që është komshi e drejtpërdrejtë me vendet prej nga vijnë emigrantët, qoftë për të ndenjur përgjithmonë, qoftë edhe tranzit.
Natyrisht që është edhe një kosto e madhe ekonomike për Greqinë ruajtja e kufijve. Për këtë arsye këtu e shumë vjet është kërkuar kontributi i BE, në përballimin e kësaj kostoje, e cila synon në motivin që politikat e përbashkëta europiane përballohet edhe me burime të përbashkëta financiare.
Lind nevoja edhe për diçka tjetër, d.m.th, për një politikë të përbashkët europiane, strategji dhe veprim për fenomenin e emigracionit (klandestin) dhe përballimin e tij. Duke respektuar të drejtat e njeriut, diversitetin dhe vlerat e barazisë qytetare. Me synim integrimin socilal dhe jo asimilimin, brenda një kuadri të respektimit të rendit publik e ligjor grek.
Pas pak vitesh, të gjitha këto do të jenë e kaluar, në rast se nënshtetësia greke u jepet me mirëpuptim të gjithëve atyre që e dëshirojnë dhe që përmbushin kushtet. Emigrantët janë bashkëqytetarët tanë.
Paralelisht, veç Rumanisë dhe Bullgarisë që janë anëtare tashmë të BE, në një kohë të ardhme do të përfshihen në të edhe vende të Ballkanit Perëndimor, në radhë të parë Shqipëria, e cila është në vendin e parë të vendeve importuese të emigrantëve.
Masat që herë herë janë marrë nga qeveritë, vlerësohen si hapa në drejtimin e legalizimit të emigrantëve të huaj në bazë të kushteve, jo gjithmonë elastike dhe shpesh herë ndaluese.
Problemi i emigracionit është një tregues, i cili i tejkalon mundësitë e një vendi. Është pozitiv fakti që BE e përballon roblemin e emigracionit si të sajin dhe jo si problem të veçantë të shteteve anëtare të saj.
Është gjithashtu pozitiv, fakti që BE ndërmerr masa ligjore, sikundër janë udhëzimet për emigrantët që kanë një kohë të gjatë qëndrimi në Greqi, bashkimin familjar dhe trafikimin e qenieve njerëzore. Gjithsesi politikat e deritanishme europiane janë të mangëta, mbrojtëse dhe më pak integruese, me rezultate mesatare, për shkak të mungesës së koordinimit dhe të nxitjes së praktikave dhe të veprimeve kolegjiale të Europës.
Vlerësime:
Masat që qeveritë kanë marrë në dhjetë vitet e fundit vlerësohen dhe gjykohen në varësi të rezultateve.
Është pozitiv fakti që mbi 500.000 emigrantë janë të ligjshëm, megjithëse ende nuk dihet saktë numri i emigrantëve të ligjshëm dhe i atyre klandestinë. Kanë ndonjë punë, të varur, ose të vetëpunësuar, janë të siguruar nga ana shëndetësore, në shumë raste kanë banesa të tyret, i dërgojnë fëmijtë e tyre në shkolla të niveleve të larta, bashkohen si familje, jetojnë krahas dhe së bashku me grekët, me hapa të ngadaltë, por të qëndrueshëm.
Është pozitiv fakti që kujdesi mjekësor u ofrohet të gjithëve dhe në shumë raste duke mos marrë parasysh statusin e emigrantëve klandestinë. Është pozitiv fakti që minoritarët nga Shqipëria dhe homogjenët e tjerë do të përfitojnë nënshtetësinë greke, me provime të veçanta në çdo rast.
Gjithashtu është po aq pozitiv fakti që shtetasit e huaj, emigrantët, që i përmbushin kushtet dhe që e dëshirojnë do të mundet të bëjnë pasaportizimin në zonat ku banojnë.
Po aq pozitiv është edhe fakti që shoqëria greke, përgjithësisht, pas disa luhatjeve dhe kundërshtive të karakterit ksenofobik e tracist që u kultivua edhe me qëndrimet negative të shumë të huajve, pranoi më së fundi bashkëjetesën.
Gjithashtu pozitiv është edhe fakti që apologjia e deritanishme e kontributit të emigrantëve në zhvillimin ekonomik të vendit është pozitiv.
Por është negativ fakti që disa qindra mijëra shtetas të huaj që jetojnë në Greqi nuk janë legalizuar, qoftë për shkak se kushtet për legalizim ishin tepër të ashpra, ose edhe për faktin se shumë emigrantë nuk e pranuan legalizimin për arsyet e tyre.
Të jetuarit dhe të qëndruarit e emigrantëve në një status ilegal në Greq, bën të mundshëm shtypjen dhe shfrytëzimin e tyre, por shpesh herë edhe negativë për ligjin e rendin në Greqi, sikundër edhe për shoqërinë greke.
Paralelisht procedura e integrimit të tyre është pothuajse e pamundur. Ndërkohë që edhe të drejtat e qytetarëve në jetesen e sigurtë, që Shteti duhet të garantojë, kërcënohen ose ekziston frika e kërcënimit nga individë apo grupime, pa idenditet dhe që nuk kontrollohen nga shërbimet e shtetit.
Është negativ fakti që, megjithë masat e marra në këto dhjetë vitet e fundit, fenomeni i hyrjes klandestine në emigrantëve, megjithëse nuk po lulëzon, vazhdon të ekzistojë. Pothuajse përditë, numrit të madh të emigrantëve të palegalizuar u shtohen disa qindra mijëra të tjerë.
Kështu, shteti dhe shoqëria greke, në vend që të përqëndrojnë vëmendjen e tyre në integrimin social të emigrantëve të ligjshëm, detyrohet të përballojë edhe problemin e hyrjeve të vazhdueshme në territorin e saj të klandestinëve të rinj.
Gjithsesi është pozitiv fakti që BE dhe jo vetëm ka filluar të përballojë me seriozitet problemin e emigracionit, duke nxjerrë udhëzime dhe duke krijuar një politikë unike për emigracionin.
Por është negative fakti që Komuniteti Ndërkombëtar nuk ndërmerr masa, të cilat do të kufizonin në mënyrë drastike, hyrjen e paligjshme. Masa, të cilat do të kontribuonin zhvillimin dhe prosperitetin e vendeve të vendeve që dërgojnë emigrantë drej vendeve të zhvilluara.
Pyetje
Propozimet e Komisionit Ndërpartiak “Për ndjekjen e një politike të emigracionit” duhet t’u përgjigjen disa pyetjeve si:
a- Çfarë do të bëhet me shtetasit e huaj. Të cilët këtu e shumë vite gjenden në Greqi, por që për njërën apo tjetrën arsye nuk janë legalizuar.
b- Çfarë do të bëhet me emigrantët klandestinë, të cilët kanë hyrë ndërkohë ose që vazhdojnë të hyjnë në territorin e Greqisë? Dhe, veçanërisht çfarë do të bëhet me ata emigrantë klandestinë, deportimi i të cilëve është i pamundur?
Për të dyja këto kategori do të ketë edhe një shans tjetër të dytë për legalizim? Do të legalizohen apo do të ndiqen me masa policore?
c- Greqia do të ngrerë mure përballë emigracionit klandestin me cilëndokosto që kjo do të sjellë? Apo do të këmbëngulë për një kontribut më të madh të BE për ruajtjen e kufijve të jashtëm të Europës, që janë kufijtë e brendshëm të Greqisë, në këtë rast?
d- A do t’u jepen në realitet emigrantëve të huaj të njëjtat të drejta që gëzojnë shtetasit grekë, sipas Kushtetutës dhe ligjeve? Apo shtetasit e huaj do të trajtohen si trup i huaj, potencialisht ilegalë?
e- Do të nxitet përfitimi i marrjes së nënshtetësisë greke nga ana e emigrantëve që plotësojnë kushtet?
f- Do të luftohet fenomeni i punës së padeklaruar (punës së zezë) të emigrantëve, në mënyrë që të lehtësohet legalizimi i tyre dhe të garantohen të drejtat e tyre në siguracionet shoqërore dhe në punë?
g- Emigracioni do të trajtohet me masa mbrojtëse dhe si çështje politike, ose qoftë edhe si çështje e mprehtë morale dhe e rendit publik, në nivelin që nevojitet dhe që mbrohen t drejtat e njeriut ( nenet 2, paragrafi 1 dhe neni 5 paragrafi 2 i Kushtetutës), e cila parashikohet për cilindo person i cili gjendet në Greqi, pa dallim kombësie, race, feje, gjuhe, apo bindjesh politike.
h- Emigracioni do të trajtohet si mallkim, apo si sfidë dhe shans për përfitime të vendit pritës, ashtu edhe të vendit që “dërgon” emigrantë. Është problem apo shans, në rast se administimi ndërkombëtar është i drejtë?
i- Si do të garantohet krijimi i ligjeve dhe në radhë të parë i politikave të emigracionitpa u marrë parasysh gjendja në lidhje me politikat e përbashkëta europiane, të cilat burojnë nga pjesëmarrja e Greqisë në organizmat ndërkombëtare dhe që kanë të bëjnë me luftën kundër terrorizmit?
j- Çfarë do të ndodhë me brezin e dytë të emigrantëve, me fëmijtë që lindin dhe arsimohen në Greqi dhe që me mbushjen e moshës madhore përfshihen në kategorinë e emigrantëve të paligjshëm?
Propozime
a- Komuniteti Ndërkombëtar, në mënyrë të koordinuar dhe me planifikim të mirë ka për detyrë që përkujdeset për kufizimin, deri në zhdukjen e shkaqeve që krijojnë emigracionin, kryesisht nga Afrika e Azia. Pra, do të ndihmojë në zhvillimin dhe demokratizimin e menjëhershëm. Kjo do të përbëjë jo vetëm një masë kontrolli të valës së emigracionit, por edhe të demkratizimit të brendshëm, si edhe të zhvillimit e ka për detyrë, jo vetëm si masë kontrolli të emigracionit dhe valëve të emigrantëve klandestinë që hyjnë në territorin e saj, por edhe për shkak të udhëzimeve, traktateve të ndryshme të nxjerra nga BE.
Veçanërisht BE ka për detyrë që të koordinojë politikat dhe strategjitë për emigracionin, në kuadrin e kontrollit, integrimit social të emigrantëve dhe të respektimit tëtë drejtave të njeriut. Përllogaritet se në Europë aktualisht qarkullojnë 5 milionë emigrantë të huaj klandestinë dhe pa dokumenta legalizimi.
b- Shoqëria greke ka për detyrë të demostrojë se lufton kundër racizmit, ksenofobisë e dhunës policore, të respektojë të drejtat e njeriut të çdo personi që jeton në territorin grek. Gjithashtu këtu përfshihen edhe të drejtat përsa u takon kushteve të punësimit, sigurimeve shoqërore, shërbimeve shëndetësore dhe publike. Emigranti nuk duhet të shihet si i leverdisshëm, kur ofron lirë krahun e tij të punës, e as si mallkim kur kërkon të njëjtat kushte e të drejta me punëtorët vendas, por si një qytetar me të drejta të barabarta. Është e padrejtë trajtimi si “peng” apo abuzimi mbi të nga ana e punëdhënësit. Prandaj, përcaktimi “ refugjat” propozohet të zëvëndësohet me terma si “ emigrantë të regjistruar ose të paregjistruar”.
Greqia duhet të vlerësojë faktin se të huajt mbulojnë 115000 vende pune, të cilat sipas të gjitha gjasave nuk do të mbuloheshin kurrë nga punëtorët grekë, ndryshe papunësia në Greqi do të arrinte shifrën zero. Njëkohësisht duhet të kristalizohet një politikë emigracioni, e cila do të organizojë kushtet e emigracionit, duke pasur parasysh se ky fenomen nuk do të ndalojë në vijim, por ndoshta do të ndryshojë vetëm burimi i ardhjes së emigrantëve e nga ana tjetër emigrantët aktualë nuk do të qëndrojnë gjithnjë këtu.
Shoqëria greke e ka për detyrë të kurajojë e të mbështesë përpjekjet e vendeve të tjera ballkanike për të hyrë në Bashkimin Evropian. Me këtë integrim, veçanërishgt të Shqipërisë, burimit më të vjetër e më kryesor të hyrjes së emigrantëve në Greqi- emigracioni do të ndryshojë pamje dhe gjendja do të qetësohet e stabilizohet.
Shteti grek ka për detyrë që të ruajë të blinduara kufijtë e saj, me një përgjegjësi të rritur për nga vetë fakti që kufijtë e saj përbëjnë edhe kufijtë e jashtëm të BE të gjithë shtetasit e huaj që u gjendën apo gjenden këtu (në Greqi) duhet të nihmohen që të legalizohen, pa iu vënë kushte paraprake, siç janë numri i lartë i ensimave dhe paravolave, viza e hyrjes, apo burokracira të tjera.
Shmangia e punës së zezë është detyrë e shtetit, e cila ka të bëjësi me punëtorët e huaj, ashtu edhe me ata grekë. Dhe puna e zezë nuk duhet të rëndojë mbi shpatullat e emigrantëve.
Për këtë arsye propozohet:
Dhënia e lejes së qëndrimit dhe të punës për emigrantët e brezit të dytë, pa asnjë kusht
Qëndrimi pa kushte në Greqi, për të gjithë ata që mbushin moshën 65 vjeç dhe që mbulohen nga fëmijtë e tyre.
Lëshimi i çertifikatave të ndryshme (të lindjes) për të gjithë fëmijtë e lindur në Greqi.
Mundësia e ndryshimt të profesionit, apo edhe lëvizja e lirë e emigrantëve.
Paralelisht propozohet:
Dhënia e mundësisë dhe e shanseve për të përfituar nga të gjitha shërbimet (shëndetësore, arsomore, profesionale, administratës publike) ashtu sikundër ato vlejnë edhe për grekët.
Mundësia e ushtrimit të lirë të besimeve të tyre fetare, në vende të përshtatshme.
Mësime teologjie, veç mësimit të fesë ortodokse nëpër shkolla, edhe për të huajt, por edhe për grekët.
Mësimi i gjuhës amtare të emigrantëve të huaj, gjithmonë në bazë të marrëveshjeve dypalëshe.
Dhënia e të drejtës së votës, në zgjedhjet lokale, për të gjithë ata emigrantë të huaj që kanë mbushur pesë vjet qëndrimi të ligjshëm në Greqi.
Lehtësimi i kushteve për bashkimin familjar
Krijimi i kushteve të përshtatshme për ata emigrantë që kanë një kohë të gjatë qëndrimi në Greqi, apo edhe ata që do të përfitojnë nënshtetësinë greke, pa i rënduar me paravola ato masa të tjera financiare.
Kërkimi i njohjes së mjaftueshme të gjuhës, historisë dhe kulturës greke.
Përgjigjet e shpejta në lidhje me kërkesat për dhënien e nënshtetësisë, pa i rënduar emigrantët me kërkesa e kushte absurde.
Për këtë kategori duhet të ketë kërkesa më të kufizuara e më të pakta, sidomos për fëmijtë e lindur në Greqi.
Cikli i legalizimit me ligjin e fundit duhet që të mbyllet sa më shpejt.
Të bëhet analiza e përfundimeve. Të ketë të dhëna të sakta dhe të besueshme.
Më së fundi, meqënëse është e sigurtë se fenomeni i emigracionit, nuk do të zhduket e as do të pakësohet brenda një kohe të shkurtër dhe Komuniteti Ndërkombëtar e ai Europian do të merren gjatë me të, propozohet shndërrimi i Komisionit ndërpartiak të Parlamentit grek për ndjekjen e politikave të emigracionit, në një organ permanent.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου